ماسکنه یا جوشی که در اثر ماسک بوجود می آید
توسط
ماسک زدن مداوم، پس از شیوع کرونا در کشور، به پایِ ثابت اقلام و لباس هایی که برای بیرون رفتن از خانه نیاز داشتیم، تبدیل شد. چند سالی است که اکثر ما، زمان زیادی را در بیرون از خانه با ماسک سپری می کنیم. حتی برخی مواقع برای حضور در برخی مکان ها مجبور به استفاده از دو ماسک یا محافظ صورت هم هستیم!
ماسکنه چیست؟
اصطلاح ماسکنه Maskne به جوش های ناشی از پوشیدن ماسک تنفسی گفته می شود. در گذشته برای توصیف جوش ناشی از اصطکاک بر روی پوست مانند استفاده از ماسک تنفسی، از اصطلاح Acne Mechanica استفاده می شد. ماسک زدن در حالی که تا حد زیادی ما را از ویروس کرونا محافظت می کند، اما عوارضی را نیز به دنبال دارد که یکی از آن ها پیدا شدن عوارض پوستی بعد از استفاده مکرر از آن است. اگر همچنان مجبور به خارج شدن از خانه هستید و مدت زیادی را هم با ماسک می گذرانید، برای پیشگیری و درمان عوارض پوستی ناشی از تنفس زیر ماسک، به خواندن ادامه دهید. با این وجود اصطلاح ماسکنه شامل چندین بیماری پوستی از جمله جوش و رزاسه ناشی از پوشیدن ماسک تنفسی می باشد که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.
اول، جوش:
هنگامی که منافذ پوست با آلودگی ها، سلول های مرده پوست و چربی ها مسدود شوند، آکنه و جوش نمایان می شود. این یک بیماری پوستی شایع و آزار دهنده می باشد که با ایجاد جوش های سر سیاه، جوش های سرسفید، دلمو کیست همراه است. جوش می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد.
دوم، درماتیت آتوپیک:
درماتیت آتوپیک شایع ترین نوع اگزما می باشد. پوست در این وضعیت پچ های پوستی خشک و خارشی را تجربه کرده که در برخی افراد ترک خورده، خونریزی کرده یا باعث عفونت می شود.
سوم، رزاسه:
یک بیماری پوستی شایعی است که افراد بسیاری را تحت تاثیر قرار می دهد، رزاسه نام دارد. در این بیماری پوست دچار عوارضی مانند قرمزی، تورم و برجستگی هایی شبیه به جوش می شود.
چهارم، درماتیت پریورال:
نام دیگر این بیماری درماتیت پریوریفیکال است که در آن پوست دچار بثوراتی در اطراف دهان می شود.
پنجم، درماتیت تماسی:
ماسک در افرادی که به آن حساسیت نشان می دهند، باعث ایجاد درماتیت پوستی می شود. این بیماری نیز نوعی اگزما می باشد که با تحریک و ایجاد تاول همراه است. ماسک علاوه بر ایجاد بیماری های پوستی جدید می تواند باعث بدتر شدن علائم در افرادی شود که از قبل بیماری پوستی داشتند.
ششم، درماتیت سبوره ای:
درماتیت سبوره ای یک بیماری التهابی پوست است که با قرمزی، پوسته شدن و خارش همراه است.
هفتم، فولیکولیت:
به عفونتی که فولیکول های مو را درگیر می کند، فولیکولیت گفته می شود. در این وضعیت در پوست برجستگی هایی شبیه به آکنه و گاها خارشی و دردناک ایجاد می شود.
عوامل موثر بر ماسکنه:
متاسفانه ماسکنه عارضه ای نیست که فقط در شرایط آب و هوایی گرم اتفاق بیفتد! اگر در ماه های زمستانی قرار داشته باشید، ولی از محصولات آرایشی زیادی زیر ماسک استفاده کنید، حتما پدیده ماسکنه را تجربه خواهید کرد؛ چرا که این محصولات زیر ماسک جمع می شوند و مشکلاتی را به وجود می آورند. به همین خاطر است که متخصصان پوست و مو بر پاکسازی و شست و شوی کامل پوست صورت، حداقل دو بار در روز، تاکید می کنند. اگر می خواهید خطر عارضه ی ماسکنه را به حداقل برسانید، باید قبل از پوشیدن ماسک حتما پوست را کامل و صحیح بشویید و پس از برداشتن ماسک نیز حتما از پاک کننده های ملایمی که باعث خشکی پوست نمی شوند، استفاده کنید. محصولاتی که بر پایه ی آب میسلارند، از این نظر عملکرد مطلوبی دارند. دکتر مولانز استفاده از ماسک های نخی و شست وشوی منظم آن ها را نیز توصیه می کند. ماسک های نخی عمدتاً می توانند ذرات تعریق و بزاق را بهتر جذب کنند و درنتیجه کمتر باعث تحریکات پوستی شوند.
_ترک ها و شکاف های پوستی:
کم آب شدن پوست و آسیب دیدگی سد دفاعی آن، از رایج ترین مشکلات پوستی در ماه های سرد سال می باشد، اما در دیگر اوقات سال نیز اتفاق می افتند. اگر اصطکاک ناشی از فشار ماسک روی صورت را هم در نظر بگیرید، متوجه خواهید شد که افزایش ابتلا به مشکلاتی مثل ترک ها و شکاف های پوستی دیگر عجیب نیست.
پس قبل از زدن ماسک حتما از محصولات مرطوب کننده استفاده کنید. مرطوب کننده ها می توانند به ساختن سد دفاعی مناسبی میان پوست و ماسک کمک کنند و همچنین احتمال به وجود آمدن تحریکات پوستی به حداقل برسانند.
توصیه ما این است که از مرطوب کننده هایی استفاده کنید که غیرجوش زا باشند و بتوانند سد دفاعی پوست را نیز ترمیم کنند. ضمناً استفاده از دستگاه های رطوبت ساز در خانه می تواند به رفع مشکل کم آبی پوست کمک فراوانی کند. عامل دیگری که می تواند باعث ترک های پوستی شود، مخمر ها و باکتری هایی است که زیر فضای ماسک رشد می کنند. ترک خوردگی گوشه لب ها هم یکی از عوارض مرتبط با استفاده طولانی مدت از ماسک است. با این حال، محصولات ساده ای مانند بالم لب برپایه امولینت یا کرم های ضد قارچ می توانند به تسکین این مشکل کمک کنند. البته در صورت ابتلا به چنین مشکلاتی بهتر است که حتما به متخصص پوست و مو مراجعه نمایید. استفاده منظم از بالم لب بدون عطر و رایحه می تواند خشکی لب ها و تحریک پذیری آن ها را کاهش دهد و همچنین مشکل کم آبی آن ها را برطرف سازد.
_خارش های پوستی:
ذرات باقی مانده از شوینده های لباس که ممکن است روی ماسک ها باقی بمانند، نه تنها باعث خارش پوستی می شوند؛ بلکه بثورات پوستی شبیه به آکنه را نیر به وجود می آورند. برای پیشگیری از چنین مشکلی می توانید از شوینده های بدون رایحه، بدون رنگدانه و ضد آلرژی به منظور شست و شوی ماسک ها کمک بگیرید. در ضمن بهتر است همه محصولات مراقبت از پوستی خود را از نوع بدون رایحه و بدون عطر انتخاب کنید تا از تشدید مشکلات نام برده جلوگیری کرده باشید.
روش های پیش گیری و درمان ماسکنه:
جالب است بدانید که عوارض پوستی ناشی از تنفس زیر ماسک به قدری در دنیا فراگیر شده که برای آن عنوانی نیز انتخاب شده؛ ترکیب دو کلمه ی ماسک و آکنه. اما چرا ماسکنه ایجاد می شود؟ متخصصان معتقدند به خاطر کشیده شدن ماسک روی پوست و گرما و تعرقی که در زیر ماسک ایجاد می شود، باکتری هایی به وجود می آید که یا خود پوست را مستعد جوش زدن می کند و یا منافد پوست را می بندد و آکنه به وجود می آورد. اگرچه هیچکس از جوش و آکنه روی صورت خوشش نمی آید، اما ماسک نزدن راه حلی مناسب برای در امان ماندن از ماسکنه نیست. در عین حال که همچنان از ماسک استفاده می کنیم راه‌حل هایی هم وجود دارد که می توان به وسیله آن از عوارض پوستی جلوگیری کرد یا آن ها را درمان کرد.
اول، لوازم آرایشی را با احتیاط مصرف نمایید:
اگرچه برخی از افراد و به خصوص بانوان این روزها کمتر از لوازم آرایشی استفاده می کنند، اما حتی زدن یک ضدآفتاب ساده به صورت هم اگر محتاطانه نباشد می تواند باعث بروز ماسکنه شود. کرم ها و لوازم آرایش خود را بررسی نمایید. اگر روی آن ها عبارت non-comedogenic درج شده بود؛ یعنی این محصولات منافذ پوست را نمی بندند و برای استفاده در زیر ماسک مناسب تر هستند. داشتن آرایش سنگین قسمتی از پوست که زیر ماسک است را به دلیل تعرق بیش از حد مرطوب و زمینه بروز ماسکنه را فراهم می کند. هر بار بعد از بازگشت به خانه باید پوست را با شوینده مناسب پوست خودمان (خشک، چرب، مختلط و معمولی) پاک کنیم و از مرطوب کننده استفاده کنیم. افرادی که پوست چرب دارند باید از مرطوب‌کننده فاقد چربی استفاده کنند.
دوم، ترک لب و زخم گوش ها:
به جز پوست صورت، لب و پشت گوش به خاطر قرار گرفتن کش ماسک، در معرض خطر هستند. برای جلوگیری از خشکی یا التهاب لب بعد از استفاده از ماسک، شب ها قبل از خواب لب ها را با وازلین یا کرم لب مناسب چرب نمایید. چرب کردن پشت گوش هم برای ترمیم جای کش ماسک مفید است، اما اگر زخم ایجاد شده زیاد و دردناک است، می توانید از نگهدارنده پلاستیکی، که کش های ماسک را پشت سر نگه می دارند استفاده کنید. اگر برای رهایی از زخم گوش از ماسک های N۹۵ استفاده می کنید، باید توجه کنید که مدل ماسک آنقدر سفت نباشد که جای آن روی صورت بماند. استفاده از ماسک بیش از اندازه سفت و چسبنده، عامل تحریک و ایجاد عارضه پوستی است.
سوم، ماسک های زیبایی، پلاستیک دارند:
ماسک های جراحی سه لایه به ماسک های پارچه ای و کتان اولویت دارند. اما اگر از ماسک پارچه ای هم استفاده می کنید، بعد از هر بار مصرف باید آن را با مواد شوینده غیر حساس برای پوست، خوب بشویید و خشک کنید. ماسک جراحی سه لایه هم باید نهایتا تا چهار ساعت بعد از استفاده تعویض شود. به طور کلی استفاده از ماسک مناسب برای پوست بسیار مهم است. برخی ماسک ها کیفیت لازم را نداشته و به دلیل نازک بودن پوست با لایه میانی تماس پیدا می کند که باعث اگزمای پوستی، خارش و قرمزی می شود. ماسک را از داروخانه و مغازه های معتبر تهیه نمایید و ماسک مرغوب لایه داخلی پنبه یا پارچه خالص دارد. اما اگر پوست شما آنقدر حساس است که به همه انواع ماسک حساسیت دارید از یک لایه دستمال کاغذی درون ماسک خود استفاده کنید. ماسک هایی که اغلب جنبه زیبایی دارند و برای ست شدن با لباس به کار می روند؛ در اغلب موارد نایلون و پلی استر زیادی دارند. به همین دلیل بهتر است زیاد از آن ها استفاده نشود.
چهارم، تعویض به موقع ماسک:
بهتر است بعد از هر چهار ساعت استفاده مداوم از ماسک به مکانی که با افراد دیگر در حد یک و نیم متر فاصله دارید و احتمال آلودگی هم در آن مکان نیست، بروید؛ ماسک را از روی صورت برداشته و برای پانزده دقیقه به صورت طبیعی نفس بکشید. بعد از این هم از ماسک جدید استفاده کنید. این کار هم باعث بهبود چرخه تنفس و اکسیژن رسانی به مغز می شود و هم تعرق روی پوست و گرمای جمع شده زیر ماسک را از بین می برد.
پنجم، شستن ماسک های پارچه ای:
سازمان های بهداشتی توصیه می کند که به طور مرتب ماسک های پارچه ای خود را پس از استفاده بشویید. با این کار می توان علت اصلی بروز ماسکنه یعنی عوامل بیماری زا، چربی ها و سلول های پوستی را از بین برد. از یک شوینده بدون عطر و ضد حساسیت استفاده کرده و پیش از استفاده مجدد اجازه دهید تا ماسک کاملا خشک شود. همچنین پس از شستشو از قبل استفاده بودن ماسک مطمئن شوید. از استفاده مجدد از ماسک های یکبار مصرف خودداری کرده و آنها را روشی امن دفع کنید.
درمان ماسکنه:
استفاده از ماسک برای محافظت از خود و دیگران در برابر کووید 19 بسیار ضروری و حائز اهمیت است؛ اما عوارض ناشی از آن مانند ماسکنه می تواند مساله ای ناراحت کننده باشد. خبر خوب این است که با برخی روش ها می توان علائم ماسکنه را درمان و بهبود بخشید. این راه ها عبارتند از:
اول، شست و شو:
یکی از راه های موثر برای پیشگیری و درمان ماسکنه، دنبال کردن یک روتین مراقبت از پوست است. متخصصان توصیه می کنند که حتما روزانه دو بار و پس از تعریق صورت خود را بشویید. برای شستشوی صورت خود از یک پاک کننده مناسب پوست خود استفاده نمایید و توجه داشته باشید که از استفاده از آب داغ یا خیلی گرم پرهیز کنید. با استفاده از پاک کننده ملایم می توان به پاکسازی آلودگی ها، میکروب ها، چربی ها و عرق از روی پوست که یکی از علت های ایجاد ماسکنه است، کمک کرد. درصورتی که پوست حساسی دارید، جهت انتخاب محصول مناسب از یک متخصص پوست مشورت بگیرید.
دوم، مرطوب کردن:
خشک بودن پوست در هنگام استفاده از ماسک باعث بروز تحریکات پوستی می شود. برای جلوگیری از خشک شدن و تحریک پوست بعد از شستشوی صورت از مرطوب کننده استفاده کنید. بر اساس اعلام متخصصان پوست استفاده از مرطوب کننده های حاوی سرامید ها، هیالورونیک اسید یا دایمتیکون توصیه می شود. البته توجه داشته باشید که حتما از مرطوب کننده مناسب با جنس پوست خود استفاده کنید.
برای افراد دارای پوست چرب یا آن هایی که در آب و هوای گرم و مرطوب زندگی می کنند، استفاده از مرطوب کننده هایی با بافت ژل مناسب تر است. درصورتی که پوستی معمولی یا ترکیبی دارید از لوسیون استفاده کنید و بهترین گزینه برای افراد دارای پوست خشک استفاده از کرم است.
نکات کلی مراقبت از پوست صورت:
بر اساس اعلام آکادمی آمریکایی انجمن پوست فهرست نکات کلی مراقبت از پوست به ترتیب زیر هستند:
اول، استفاده از محصول مناسب با نوع پوست:
از نوع پوست خود آگاه بوده و از محصول مناسب آن استفاده کنید.
دوم، استفاده از ضد آفتاب:
جهت محافظت از پوست خود در برابر پیری، آفتاب سوختگی و سرطان از SPF بالاتر از 30 استفاده کنید.
سوم، پوشش لب ها:
جهت محافظت از لب ها از بالم لب با SPF استفاده کنید.
چهارم، پرهیز از برنزه کردن:
با استفاده حتی یک جلسه ای از تخت های برنزه خطر ابتلا به سرطان پوستی را افزایش می دهد.
پنجم، به حداقل رساندن استفاده از محصولات:
از یک روتین مراقبت از پوست ساده استفاده کنید و از مصرف محصولات زیاد خودداری کنید.
ششم، خودداری از لمس صورت:
لمس صورت باعث انتقال آلودگی و میکروب و همچنین ایجاد لک می شود.
هفتم، بررسی منظم پوست:
سرطان پوست با تشخیص به موقع بسیار قابل درمان است. پوست خود را از نظر علائم و وجود هر مشکل بررسی نمایید و در صورت مشاهده موارد نگران کننده با پزشک متخصص خود در میان بگذارید.
جمع بندی:
ماسکنه اصطلاحی برای توصیف جوش یا تحریک پوستی ناشی از پوشیدن ماسک های تنفسی است. پوست در این وضعیت دچار علائمی مانند جوش، جوش سرسیاه، برجستگی، قرمزی و تحریک می شود.
با توصیه های زیر می توان به درمان و پیشگیری از بروز ماسکنه کمک کرد:
- _رعایت یک روتین مناسب مراقبت از پوست.
- _پرهیز از محصولات تحریک کننده.
- شستشوی منظم ماسک.
- _استفاده از ماسک های مناسب صورت.
- _درصورت داشتن هر گونه ناراحتی در مورد تحریک پوست با پزشک متخصص پوست مشورت نمایید.
